ਪਿਆਰ-ਪਿਆਰ-ਪਿਆਰ। ਆਖਰ ਇਹ ਪਿਆਰ ਹੈ ਕੀ? -ਚਲੋ ਮੈਂ ਹੀ ਦੱਸਦਾਂ। ਪਿਆਰ ਇੱਕ ਐਸਾ ਉਲਝਿਆ ਅਤੇ ਵਸੀਹ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਹਰ ਇੰਨਸਾਨ ਦਾ ਆਪੋ-ਆਪਣਾ ਖਿਆਲ ਹੈ। ਪਲੈਟੋ ਅਨੁਸਾਰ, "ਪਿਆਰ ਇੱਕ ਲਾਇਲਾਜ਼ ਅਤੇ ਭਿਆਨਕ ਮਾਨਸਿਕ ਰੋਗ ਹੈ।"
ਵੁੱਲਵਰ ਲਿਟਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ ਵਿਹਲੜਾਂ ਲਈ ਰੁਝੇਵਾਂ ਤੇ ਰੁਝੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਿਹਲ ਹੈ।
ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣਾ ਹੀ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ।
ਰਵਿੰਦਰ ਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ਫੁਰਮਾਇਆ ਹੈ, ਪਿਆਰ ਆਤਮਾਂ ਨੂੰ ਪਵਿਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੀ ਰਾਏ ਹੈ, ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਤਾਕਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, "ਪਿਆਰ ਦੀ ਤਾਸੀਰ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਵਰਗੀ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਨਾ ਬੋਲਣ ਤੇ ਵੀ ਸੁਗੰਧੀ ਅੰਦਰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦਾ।"
ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਥੰੌਮਸ ਮਿਡਲਟਨ ਨੇ ਵੀ ਬੜਾ ਖੂਬ ਕਿਹਾ ਹੈ, "ਪਿਆਰ ਇੱਕ ਅੱਗ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਠੰਡਕ ਵਰਤਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਇੱਕ ਜਿੱਤ ਹੈ, ਪਰ ਅਕਸਰ ਹਾਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਸੱਚ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਝੂਠ ਬਲਾਵਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਪਸੰਦੀ ਪੈਦਾ ਹੈ, ਕਿੰਤੂ ਜਨਮਦਾ ਨਫਰਤ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਸਭ ਕੁੱਝ ਹੈ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।"
ਬਾਈਬਲ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ 'ਲਵ ਇੱਜ਼ ਗੰੌਡ'।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਹੈ ਕੀ?
ਵੁੱਲਵਰ ਲਿਟਨ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ ਵਿਹਲੜਾਂ ਲਈ ਰੁਝੇਵਾਂ ਤੇ ਰੁਝੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵਿਹਲ ਹੈ।
ਸ਼ਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਭੁੱਲਣਾ ਹੀ ਪਿਆਰ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ ਦਾ ਵਿਚਾਰ ਸੀ।
ਰਵਿੰਦਰ ਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ਫੁਰਮਾਇਆ ਹੈ, ਪਿਆਰ ਆਤਮਾਂ ਨੂੰ ਪਵਿਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ ਹੈ।
ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੀ ਰਾਏ ਹੈ, ਪਿਆਰ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀਆਂ ਹੀ ਤਾਕਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਉਸ ਵਿੱਚ ਬੋਲਣ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੰਵਲ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਲਿਖਦਾ ਹੈ, "ਪਿਆਰ ਦੀ ਤਾਸੀਰ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਵਰਗੀ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਨਾ ਬੋਲਣ ਤੇ ਵੀ ਸੁਗੰਧੀ ਅੰਦਰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦਾ।"
ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਥੰੌਮਸ ਮਿਡਲਟਨ ਨੇ ਵੀ ਬੜਾ ਖੂਬ ਕਿਹਾ ਹੈ, "ਪਿਆਰ ਇੱਕ ਅੱਗ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਠੰਡਕ ਵਰਤਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਇੱਕ ਜਿੱਤ ਹੈ, ਪਰ ਅਕਸਰ ਹਾਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਸੱਚ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਝੂਠ ਬਲਾਵਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਪਸੰਦੀ ਪੈਦਾ ਹੈ, ਕਿੰਤੂ ਜਨਮਦਾ ਨਫਰਤ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਿਆਰ ਸਭ ਕੁੱਝ ਹੈ, ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਵੀ ਨਹੀਂ।"
ਬਾਈਬਲ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ 'ਲਵ ਇੱਜ਼ ਗੰੌਡ'।
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਹੈ ਕੀ?